Weerstand optimaliseren door rantsoenkeuzes

De weerstand van je koppel op peil houden is het gehele jaar een uitdaging. Specifieke uitdagende periodes doen zich voor tijdens de zomer met hittestress, de aflammerperiode en het najaar. Een verminderde weerstand kan leiden tot problemen met vruchtbaarheid, verhoogde gevoeligheid voor infecties, verminderde melkproductie en een moeizame opstart na het aflammeren. Gelukkig zijn er verschillende opties beschikbaar om de weerstand effectief te ondersteunen. 

De impact van weerstand
Geiten zijn bijzonder gevoelig voor stress, wat aanzienlijke gevolgen kan hebben voor hun weerstand. Het is dan ook van cruciaal belang om in de stal een omgeving te creëren die zo rustig en gestructureerd mogelijk is. Denk hierbij aan het handhaven van een vast dagschema, rantsoen wijzigingen zo geleidelijk mogelijk doorvoeren, zorgen voor voldoende vreetplaatsen en zo min mogelijk wisselingen in potten.

Tijdens stofwisselingsprocessen of bij infecties kunnen schadelijke stoffen, bekend als vrije radicalen, vrijkomen. Dit wordt oxidatieve stress genoemd. Deze schadelijke stoffen kunnen het immuunsysteem van de geit verzwakken. Een balans tussen oxidanten en antioxidanten is daarom van groot belang om oxidatieve stress te beperken. Als er te veel oxidanten in het lichaam aanwezig zijn, kan de geit te maken krijgen met oxidatieve stress. Het is mogelijk om antioxidanten aan het rantsoen toe te voegen. Antioxidanten hebben het vermogen om deze schadelijke vrije radicalen weg te vangen en dragen daardoor positief bij aan de weerstand.

Voeding
Janine: “In mijn rol als nutritionist kijk ik vooral op welke manier de weerstand via het rantsoen ondersteund kan worden. Dit kan onder andere via verschillende vitaminen en spoorelementen.”

Vitamine E
Vitamine E is een essentiële vitamine die de geit niet zelf kan aanmaken waardoor deze via het voer dient te worden verstrekt. Vitamine E vervult een belangrijke rol als antioxidant en beschermt het lichaam tegen oxidatieve stress. Tijdens periodes van verlaagde weerstand of stress is het vaak nodig om extra vitamine E te verstrekken. Naast zijn rol als antioxidant draagt vitamine E ook bij aan weefselvorming, vruchtbaarheid en groei. Een tekort aan deze vitamine kan leiden tot een verminderde weerstand en spieraantasting.

Vitamine C
Vitamine C wordt door de 'volwassen' geit zelf aangemaakt,  lammeren zijn in de eerste levensmaanden nog niet in staat om voldoende vitamine C te produceren.  Vitamine C heeft een functie als antioxidant en helpt de cellen te beschermen tegen schade die veroorzaakt kan worden door vrije radicalen. Bovendien kan vitamine C het immuunsysteem versterken, omdat het de productie van witte bloedcellen stimuleert. Bij een verminderde weerstand neemt de behoefte aan vitamine C toe en kan het nodig zijn om dit extra te verstrekken via het rantsoen of drinkwater.

Selenium
Het spoorelement selenium is net als vitamine E en C een belangrijke antioxidant. Selenium is een onderdeel van het enzym glutathionperoxidase (GSH-Px). Dit enzym heeft een functie als antioxidant. Geiten kunnen effectief met selenium omgaan. Een tekort aan selenium uit zich in weerstandsproblemen. Het is echter belangrijk om voorzichtig te zijn bij het toedienen van extra selenium, omdat overmatige inname schadelijk kan zijn. Het is van essentieel belang om het seleniumgehalte zorgvuldig af te stemmen om de weerstand optimaal te ondersteunen.

Koper
Koper is een essentieel spoorelement en maakt deel uit van diverse enzymen. Met betrekking tot de weerstand speelt koper een belangrijke rol in het enzym superoxide dismutase, dat schadelijke deeltjes neutraliseert. Een tekort aan koper kan leiden tot weerstandsproblemen en afwijkingen aan het haarkleed. Aan de andere kant kan een overschot aan koper ook weerstandsproblemen veroorzaken. Dit gebeurt doordat koper zich ophoopt in de levercellen en daardoor de leverfunctie vermindert.

Zink
Het spoorelement zink is onderdeel van verschillende enzymen. Eén van deze enzymen is het enzym superoxide-dismutase en werkt als antioxidant. Een tekort aan zink kan voor weerstandsproblemen zorgen. Daarnaast is er vaak een verminderde voeropname en groei te zien. Een overmaat aan zink komt niet zo snel voor, hiervoor moeten langdurig hoge doseringen verstrekt worden. 

Spoorelementen kunnen op verschillende manieren aan het rantsoen worden toegevoegd. De vorm waarin een spoorelement wordt toegevoegd, bepaalt hoe goed het door het maag-darmkanaal kan worden opgenomen. Daarnaast spelen interacties met andere mineralen een rol.


Maatwerk voor een optimale weerstand
Bij Vitalvé evalueren we dagelijks kritisch de samenstelling van rantsoenen, waarbij ook aandacht wordt besteed aan aspecten met betrekking tot weerstand. De mineralenvoorziening voor jouw koppel wordt op maat gemaakt, en er zijn diverse methoden beschikbaar om tekorten of overschotten aan mineralen op te sporen. Naast vitaminen en spoorelementen zijn er ook andere producten beschikbaar die de weerstand kunnen ondersteunen. Aarzel niet om je adviseur om meer informatie te vragen.
 


Janine Koppes

Nutritie