Extra brok verstrekken op een aparte plek aan het voerhek zorgt ervoor dat jaarlingen een hogere drogestofopname hebben. In een proef die Vitalvé uitvoerde, blijken deze dieren vervolgens meer melk te geven.
Het praktijkinnovatiebedrijf in Rijkevoort wordt sinds mei 2022 bevolkt door nieuwe geiten, waaronder flink wat jaarlingen. Vitalvé streeft bij deze dieren naar een zo hoog mogelijke productie. We weten namelijk dat de bedrijven met de hoogste voerwinst de bedrijven zijn waar het hardst wordt gemolken. De voerwinst wordt berekend in onze VitalMonitor app door de melkopbrengsten per geit te verminderen met de voerkosten – voor zowel ruwvoer als bijproducten en krachtvoer. Een gedetailleerdere blik laat zien dat bedrijven die meer dan 40% ruwvoer voeren, niet per definitie de hoogste voerwinst hebben. Veel ruwvoer voeren zorgt voor lage voerkosten per dier per dag, maar dat leidt niet per definitie tot de beste resultaten. Zelfs niet nu krachtvoer duur is. We zien dat deze bedrijven vaak een gemiddelde melkproductie hebben. Daarentegen blijken de bedrijven met de hoogste voerwinst vaak de bedrijven met de hoogste productiecijfers te zijn. Kilogrammen melk drukt dus hard door op de voerwinst, blijkbaar harder dan de kosten van het voer.
Drogestofopname is bepalend
De aangekochte jaarlingen in Rijkevoort wilden wel melk geven, maar bleven achter in drogestofopname en vielen daardoor af. Voor meer melk is drogestofopname bepalend. Je kunt geiten snel meer droge stof laten opnemen door ze meer brok te geven. Om deze reden zijn er potten jaarlingen op verschillende manieren gevoerd. Zo kregen twee potten vanaf lactatiedag 43 extra brok over het TMR-rantsoen. Later hadden drie andere potten vanaf het begin ad libitum brok naast het TMR-rantsoen ter beschikking. In de praktijk betekende het dat voor de helft van het voerhek TMR lag en voor de andere helft brok. Ook hooi was altijd onbeperkt beschikbaar.
Van de eerste twee groepen jaarlingen, bij wie extra krachtvoer aan het TMR-rantsoen werd toegevoegd, steeg de drogestofopname binnen een maand met 0,5 kg. Vitalvé streeft bij jonge dieren rondom het aflammeren naar een drogestofopname van 2 kg, maar in de praktijk valt dit nog niet altijd mee. De melkgift groeide in zes weken tijd van 2,95 naar 3,6 kg per dag.
Aan de volgende groepen jaarlingen (dezelfde genetica) die in Rijkevoort kwamen, werd bij aankomst hetzelfde TMR-rantsoen verstrekt als aan de eerste groepen. Hier werd echter direct krachtvoer ad libitum aangeboden naast het TMR-rantsoen. De drogestofopname van deze dieren lag direct al boven de 2 kg per dag en steeg al snel door naar 3,2 kg droge stof. De melkgift steeg in zes weken tijd naar 4,11 kg melk per geit per dag. Dat is 0,51 kg per geit per dag hoger dan de melkgift van de eerste groep. In de daaropvolgende weken piekte de ad libitum gevoerde jaarlingen met 4,46 kg per geit per dag.
Jaarlingen kunnen dus met een ad libitum brok snel meer kg droge stof opnemen en daar gemakkelijker melk van geven. Bij die eerste groep hebben we eigenlijk twee maanden melk gemist, vertellen de resultaten.
Hoge brokgift rendeert
Bij de eerste groep jaarlingen lag de voerwinst in de periode tussen lactatiedag 30 en lactatiedag 120 op 1,36 euro per geit per dag, terwijl de voerwinst bij de tweede groep jaarlingen in dezelfde periode uitkwam op 1,61 euro. Een verschil van 25 cent per dier per dag gedurende drie maanden is groot en levert ongeveer 22 euro per geit op. Dus ondanks de hoge brokgift zie je toch, zolang de liters eronder zitten, dat dit wel kan renderen.
Dit geldt echter alleen voor jaarlingen! Vitalvé adviseert voor de duurmelkers het aandeel ruwvoer zo hoog mogelijk te houden, omdat er anders kans is op vervetten. Maar voor verse dieren geldt hoe hoger ze pieken op de top van de lactatie, hoe meer kans er is dat ze later in de lactatie ook nog een hoge productie hebben. Dat heeft niet alleen een positieve invloed op de voerwinst maar ook op het aandekken. Hoe meer je van deze dieren hebt, hoe minder dieren je hoeft aan te dekken. Ondertussen is deze manier van voeren ook bij enkele klanten toegepast. We zien hier dezelfde resultaten: een hogere drogestofopname, daardoor een hogere melkproductie en ook een aanzienlijk hogere voerwinst per geit.
Na vier maanden lactatie is de voerwinst van de tweede groep jaarlingen nog steeds hoger dan die van de eerste groep. Bovendien lopen de voerwinstlijnen ongeveer parallel aan elkaar. De eerste groep stijgt door naar een voerwinst van € 2,00 per dier per dag. Op lactatiedag 160 zit de tweede groep op een voerwinst van € 2,28 per dier per dag. Op dat moment krijgen deze dieren de ad libitum brok niet meer gevoerd en zitten ze enkel op het TMR-rantsoen.
Afbouwen
Om te voorkomen dat de jaarlingen met dit rantsoen vervetten, is een goede afbouwstrategie van het verstrekken van de ad libitum brok essentieel. Vitalvé is ervan overtuigd dat het goed is om de ad libitum brok heel geleidelijk af te bouwen, zodat de overgang naar het volledige TMR-rantsoen zo klein mogelijk is. Dan kost het zo min mogelijk melk. We kijken daarbij naar de dieren: blijven ze al een tijdje op dezelfde productie en zit daar geen stijging meer in, dan gaan we afbouwen. Hiermee voorkomen we dat dieren groeien in conditie.
Bij de verschillende jaarlinggroepen ligt uitval vanwege maagdarmproblemen onder 1 procent. Een goede structuurbron aanbieden is cruciaal om maagdarmproblemen te voorkomen. De geiten moeten zelf de keuze hebben tussen TMR-rantsoen en ad libitum brok, en daarnaast onbeperkt toegang hebben tot een smakelijke structuurbron. Los van elkaar aanbieden is hierin het advies; het verstrekken van krachtvoer over het ruwvoerrantsoen heen geeft immers een verhoogde kans op diarree.
Vitalvé is zich ervan bewust dat onbeperkt brok verstrekken niet binnen ieders bedrijfsvoering of strategie past. Andere manieren om een zo hoog mogelijke drogestofopname te behalen, zijn naar verhouding meer perspulp en krachtvoer in het rantsoen inrekenen, omdat de geiten hier gemakkelijk meer kilo’s van opvreten.
Wilt u meer weten over deze voermethode op uw bedrijf? Vraag uw adviseur om de mogelijkheden met u door te nemen, of neem vrijblijvend contact met ons op.
28 oktober 2020
Veel geitenhouders bezochten de open dagen bij melkgeitenbedrijf Vecunda Rapperdsweg in Ambt Delden. Gastheer en bedrijfsleider Maurits Linde leidde de gasten rond. Vecunda Rapperdsweg is CL- en CAE-vrij. Dat betekende dat alle bezoekers over...
Lees meer
16 februari 2023
Ruwvoer is een van de belangrijkste producten op je erf. Daarom is het altijd de moeite waard om erin te investeren. Met goed ruwvoer is de productie vaak hoger en zijn de krachtvoerkosten lager. En momenteel belonen enkele melkfabrieken goede kwa...
Lees meer
17 juni 2020
Vakblad geitenhouderij kwam een kijkje nemen bij Vitalvé. Nard van den Berg heeft Vakblad Geitenhouderij verteld over o.a. de Vitalmonitor, de combinatie van voer en advisering maar ook onze visie over de toekomst van de geitenhouderij...
Lees meer